Booster 4: Agressie bij kinderen
Ons vierde boostertraject loopt stilaan op zijn einde. In de vorige sessie doken we in het thema agressie bij kinderen.
Op onze opvanglocaties komen we af en toe in contact met agressief gedrag bij kinderen. Jammer genoeg bestaat er geen pasklaar antwoord op de vraag hoe we dit nu het beste aanpakken, elk kind én elke situatie is immers anders. Maar als je het ons vraagt is het voorkomen van agressie-incidenten de beste aanpak.
Om agressie-incidenten te kunnen voorkomen, is het belangrijk om te begrijpen wat boosheid of agressie met een kind doet. Zo kan je tijdig signalen herkennen, gepast ingrijpen en dus incidenten vermijden.
Crisisontwikkelingsmodel
Om meer inzicht te krijgen in agressie-incidenten deden we beroep op het crisisontwikkelingsmodel van Icoba. Icoba (Iedereen Competent in het Beheersen van Agressie) is een kennis- en expertisecentrum dat zich richt op het omgaan met agressief gedrag, vooral in de socialprofitsector.
Het crisisontwikkelingsmodel beschrijft het verloop van een agressie-incident in vijf fasen. Elke fase kent specifieke signalen en gedragingen bij het kind dat agressief gedrag stelt of dreigt te stellen. Deze signalen en gedragingen helpen ons om onze reacties gepast af te stemmen. Het model biedt tips en handvaten per fase om het incident te de-escaleren of te stoppen.
Maar... zoals we eerder al schreven: er bestaat geen kookboekrecept of een pasklaar antwoord. Bij elke persoon, in elke situatie en voor elke problematiek kunnen de fasen anders verlopen. De snelheid waarmee de verschillende fasen elkaar opvolgen, is afhankelijk van verschillende factoren.
Window of tolerance
De "Window of Tolerance" is een psychologisch concept dat beschrijft in welke mate een persoon stress of emoties kan verdragen zonder overweldigd te raken of emotioneel af te sluiten. Kort uitgelegd:
- Binnen je raam: je voelt je emotioneel in balans, alert en in staat om effectief te reageren op situaties. Je kunt nadenken, communiceren en problemen oplossen.
- Boven je raam: je raakt overprikkeld. Dit kan zich uiten in angst, paniek, woede, of een gevoel van overweldiging. Je lichaam zit in een vecht-of-vlucht-modus.
- Onder je raam: je raakt onderprikkeld. Je kunt je verdoofd, depressief, afgesloten of dissociatief voelen. Je lichaam zit in een bevries- of afsluitmodus.
De window of tolerance kan begeleiders helpen om inzicht te krijgen in gedrag en reacties van kinderen, maar ook in die van zichzelf. Ook binnen het team kan deze theorie helpen om te begrijpen waarom collega’s soms op een bepaalde manier reageren. Zo kunnen collega’s elkaar beter ondersteunen.
In verbinding
Ten allen tijden is het belangrijk om in verbinding te blijven, om de oorzaken van boosheid of agressie te achterhalen en vooral het kind achter de boosheid te blijven zien. Om een agressie-incident te kunnen voorkomen, is het essentieel om een kind te kennen, om het te kunnen ‘lezen’ en de signalen te herkennen.
Gelukkig zijn onze begeleiders hierin de grootste krakken!